
جدول زمانی: از اواخر دهه 70 تا به امروز
دهه ۱۹۷۰
اولین خریدهای آنلاین در انگلستان ، در اواخر دهه ۱۹۷۰ آغاز شد به این صورت که در سال ۱۹۷۹ ، مخترع انگلیسی مایکل آلدریچ سیستمی را اختراع کرد که به مصرفکنندگان اجازه میداد با مشاغل به صورت الکترونیکی ارتباط برقرار کنند. او این کار را با اتصال تلویزیون مصرفکننده به کامپیوتر خرده فروش از طریق خط تلفن انجام داد.
اختراع او یکی از اولین ابزارهای ارتباطی بود که امکان برقراری ارتباطات جمعی تعاملی را فراهم کرد اما پرهزینه بود و تا زمانی که اینترنت گسترده نشد ، از نظر مالی برای اکثر مشاغل منطقی به نظر نمیرسید.
دهه۱۹۸۰
در مارس ۱۹۸۰ ، مایکل آلدریچ دفتر انقلاب ردیفون را راه اندازی کرد ، که به مصرفکنندگان ، مشتریان ، نمایندگان ، توزیع کنندگان ، تأمین کنندگان و شرکتهای خدماتی اجازه میداد تا به صورت آنلاین به سیستمهای شرکتی متصل شده و معاملات تجاری را به صورت الکترونیکی انجام دهند. در طول دهه ۱۹۸۰ ، وی با استفاده از فناوری ویدئوتکس بسیاری از سیستمهای خرید آنلاین را طراحی ، تولید ، فروش ، نصب ، نگهداری و پشتیبانی کرد.
تا سال ۱۹۸۲ ، اولین شرکت تجارت الکترونیک در جهان راه اندازی شد. بورس رایانه بوستونBCE یک بازار آنلاین برای خرید و فروش رایانههای کارکرده برای مردم بود.
راه اندازی BCE قبل از ظهور شبکه جهانی وب بود و به همین دلیل ، این شرکت بر روی یک سیستم تابلو اعلانات شماره گیری عمل میکرد.
در اواخر دهه هشتاد یعنی در سال ۱۹۸۹اولین سرور و مرورگر وب جهانی ، توسط تیم برنرز لی ایجاد شد.
دهه ۱۹۹۰
در اواسط دهه ۹۰ اینترنت به قطب اصلی اطلاعات و ارتباطات جهانی تبدیل شد و از یک وسیلهی ارتباط جمعی یا اطلاعاتی، به یک ابزار خرید تبدیل شد.
طراحی و ساخت اولین فروشگاه اینترنتی جهان به سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۶ بر میگردد که در این سالها ، محبوبترین مرورگر وب در آن زمان ، Netscape ، حدود ۱۰ میلیون کاربر در سراسر جهان داشت و فروشگاه آمازون و ای بی راه اندازی شدند .
ای بی توسط امیدیار در سال ۱۹۹۵ راه اندازی شد. سایت ای بی یک سایت مزایده آنلاین است که در این سایت فروشنده جنش خود را در یک حراج به فروش میرساند و درصدی از این خرید و فروشها سایت ای بی بهعنوان پورسانت دریافت میکند.
وب سایت ای بی در سال ۲۰۱۸ توانست بیش از ۲.۵ ملیارد دلار در آمد خالص به دست بیاورد و در حال حاظر بیش از ۱۴ هزار نفر کارمند دارد.
در همان سال ۱۹۹۵ ، جف بزوس آمازون را راه اندازی کرد ، فروشگاه آنلاین آمازون فعالیت خود را با فروش آنلاین کتاب آغاز کرد و بعد از مدتی به فروشگاه آنلاین خود کتابهای الکترونیک، سی دی و دی وی دی، اسباب بازی و غذا اضافه کرد.
این شرکت نشانههای اولیه موفقیت را مشاهده کرد و ظرف ۳۰ روز پس از راه اندازی ، به صورت بین المللی به ۴۵ کشور مختلف ارسال میشد.
چند سال بعد ، یک سیستم پرداخت آنلاین که امروزه به PayPal معروف است متولد شد.
دهه ۲۰۰۰
هنگامی که تازگی اینترنت در اوایل دهه ۲۰۰۰ از بین رفت ، روشها و بسترهای کسب درآمد پیچیدهتر شد.
در سال ۲۰۰۰ ، Google Google AdWords را به عنوان یک ابزار تبلیغات آنلاین برای تبلیغ محصولات مشاغل معرفی کرد. این امر باعث آغاز تبلیغات با پرداخت کلیک شد.
پنج سال بعد ، آمازون بسته عضویت برتر خود را معرفی کرد ، که امتیازاتی مانند حمل و نقل سریع رایگان و تخفیفات منحصر به فرد را برای اعضا ارائه میکرد. حق عضویت سالانه از کاربران اصلی گرفته شد (و هنوز هم میشود).
دهه ۲۰۱۰
در دهه ۲۰۱۰ ، تجارت الکترونیک به سرعت شروع به افزایش کرد. در سال ۲۰۱۰ ، برای اولین بار در تاریخ خرید آنلاین ، فروش آنلاین ایالات متحده در دوشنبه سایبری از مرز یک میلیارد دلار گذشت.
تقریباً در همان زمان ، راه اندازی ابزارهای جدید پرداخت دیجیتالی به جوامع کمک بسیاری کرد. بهعنوان مثال ، راه اندازی Apple Pay در سال ۲۰۱۴ به مشتریان این امکان را داد تا هزینه محصولات را مستقیماً از طریق آیفون خود پرداخت کنند.
زمان حال: آینده روشن است
در بحبوحه همه گیری جهانی ، مشاغل مجبور به تعطیلی فروشگاههای آجر و ملات خود شدند و محدودیتهای قرنطینه باعث شد مصرفکنندگان آنلاین شوند. تا ماه مه سال ۲۰۲۰ ، فروش تجارت الکترونیک به ۸۲.۵ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۱۹ ،۷۷ درصد افزایش داشته است.
انتظار میرود خرید آنلاین همچنان در حال رشد و گسترش سهم خود در بازار باشد تا سال ۲۰۲۳ ، انتظار میرود خرید آنلاین ۲۲ درصد از کل خرده فروشیهای سراسر جهان را تشکیل دهد.
لازم به ذکر است ظهور خریدهای اینترنتی همانطور که امروزه میشناسیم با ظهور اینترنت توسعه یافت و با تکنولوژی هوش مصنوعی ارتقا پیدا میکند، فناوری هوش مصنوعی در طول سال های اخیر تاثیر فوقالعادهای بر روی وضعیت خرده فروشی های آنلاین داشته است.هوش مصنوعی یعنی شبیهسازی هوش انسان در ماشینهایی که طوری برنامهریزی شدهاند که مانند انسانها فکر کنند و از اعمال و فعالیتهای شناختی آنها تقلید کنند ، به بیانی سادهتر تقلید یک ماشین از رفتار هوشمندانه انسان را هوشمصنوعی میگویند.بسیاری از کارهایی که روزانه انجام میدهیم، مانند جستجوی اینترنت ، همانطور که گفته شد کالاهایی که آنلاین میخریم و در دوران کرونایی استقبال زیادی از خرید آنلاین کردیم یا گشت و گذار در صفحات شبکههای اجتماعی ، همه از هوش مصنوعی تاثیر میگیرند اما چون آنقدر این استفاده ناملموس است و به آن عادت کردهایم که حس نمیکنیم داریم از این تکنولوژی استفاده میکنیم. برای مثال وقتی ما بهعنوان مشتری نام محصولی را که به دنبال آن هستیم را ندانیم ، میتوانیم با امکان جست و جوی صوتی که همین تکنولوژی هوش مصنوعی در خردهفروشی آنلاین فراهم کرده استفاده کنیم و بدون هیچ زحمتی محصول مورد نظر خود را پیدا کنیم .
تاریخچه فروشگاه اینترنتی در ایران
فروشگاه دیجی کالا
دیجی کالادر بهمن ماه سال ۱۳۸۵ با هدف مقایسه و نقد بررسی گوشیهای موبایل و دوربین عکاسی توسط برادران حمید و سعید محمدی راه اندازی شد.
بعدها لپ تاپها را نیز مورد نقد و بررسی خود قرار دادند و سپس در کنار این نقد و بررسیها به عرضه محدود محصولات دیجیتال پرداختند و تا سال ۱۳۹۲ فقط کالای دیجیتالی در سایت دیجی کالا به فروش میرسید. ولی بعد از سرمایهگذاری شرکت سرآوا پارس در سال ۱۳۹۱ این فروشگاه آنلاین تصمیم به فروش محصولات متنوعی گرفت و در دی ماه سال ۱۳۹۲ فروش سایر محصولات از جمله محصولات آرایشی و بهداشتی و پزشکی را نیز به سایت خود اضافه کرد . در حال حاضر ادعا میشود بزرگترین فروشگاه اینترنتی ایران است که با کسب بیش از ۵ میلیون بازدید کننده روزانه تواسته سهم ۸۵ درصدی از بازار فروشگاههای آنلاین را به خود اختصاص بدهد.
تاریخچه کوتاهی از وب
جایی که وب متولد شد
تیم برنرز لی ، دانشمند انگلیسی ، در سال ۱۹۸۹ ، هنگام کار در CERN ، شبکه جهانی وب WWW را اختراع کرد.ابتدا وب برای پاسخگویی به تقاضا برای به اشتراک گذاری خودکار اطلاعات بین دانشمندان در دانشگاهها و موسسات سراسر جهان طراحی و توسعه داده شد.
سرن نقطه کانونی برای یک جامعه گسترده است که بیش از ۱۷۰۰۰دانشمند از بیش از ۱۰۰ کشور را شامل میشود. اگرچه آنها معمولاً مدتی را در سایت CERN میگذرانند ، اما معمولاً در دانشگاهها و آزمایشگاههای ملی در کشور خود،کار میکنند.
ایده اصلی WWW ادغام فناوریهای در حال توسعه رایانهها ، شبکههای داده و ابرمتن (متنی که بر صفحه نمایشگر یا سایر وسایل الکترونیکی نشان داده میشود )در یک سیستم اطلاعاتی قدرتمند و آسان برای استفاده جهانی بود.
تیم برنرز لی اولین پیشنهاد خود را برای شبکه جهانی وب در مارس ۱۹۸۹ ودومین پیشنهاد خود را در ماه می ۱۹۹۰ نوشت. این پروژه به همراه مهندس سیستم بلژیکی روبرت کیلیائو ، در نوامبر ۱۹۹۰ به عنوان پیشنهاد مدیریت رسمی شد. این پیشنهاد یک “پروژه فرامتن” به نام WorldWideWeb را معرفی میکند که در آن “وب” از “اسناد ابر متن” توسط مرورگرها قابل مشاهده است.
در پایان سال ۱۹۹۰ ، تیم برنرز لی اولین سرور وب و مرورگر را در CERN راه اندازی کرد و ایدههای خود را نشان داد. او کد مربوط به سرور وب خود را در رایانه NeXT توسعه داد. info.cern.ch آدرس اولین وب سایت و سرور وب جهان بود که بر روی رایانه NeXT در CERN اجرا میشد. اولین آدرس
وب سایت http://info.cern.ch/hypertext WWWTheProject.html بود.
این صفحه شامل پیوندهایی به اطلاعات مربوط به خود پروژه
WWWاز جمله شرح ابر متن ، جزئیات فنی برای ایجاد سرور وب ، و پیوندهایی به سایر سرورهای وب در صورت در دسترس بودن است.
طراحی WWW دسترسی آسان به اطلاعات موجود و یک صفحه وب اولیه مرتبط با اطلاعات مفید برای دانشمندان CERN به عنوان مثال راهنمای استفاده از رایانههای مرکزیCRN را امکان پذیر میکرد.
مرورگر اصلی برنرز لی که روی رایانههای NeXT اجرا میشد ، بسیاری از ویژگیهای مرورگرهای وب فعلی را داشت. علاوه بر این ، این قابلیت شامل تغییر صفحات از داخل مرورگراست (اولین قابلیت ویرایش وب).
زمانی که وب گسترش مییابد:
فقط تعداد کمی از کاربران به یک پلتفرم رایانه NeXT دسترسی داشتند که اولین مرورگر بر روی آن کار میکرد .
در سال ۱۹۹۱، برنرز لی نرم افزار WWW خود را منتشر کرد. این شامل مرورگر “line-mode”حالت خط” ، نرم افزار سرور وب و کتابخانهای برای توسعه دهندگان بود. در مارس ۱۹۹۱ ، این نرم افزار با استفاده از رایانههای CERN در اختیار همکاران قرار گرفت. چند ماه بعد ، در آگوست ۱۹۹۱ ، او نرمافزارWWW را در گروههای خبری اینترنتی اعلام کرد و علاقه به این پروژه در سراسر جهان گسترش یافت.
جهانی شدن وب:
به لطف تلاش پل کانز و لوئیز آدیس ، اولین وب سرور در ایالات متحده در دسامبر ۱۹۹۱ دوبار بارگذاری شد ، بار دیگر در آزمایشگاه فیزیک ذرات( مرکز شتاب دهنده خطی استانفورد (SLAC) در کالیفرنیا). در این مرحله ، اساساً فقط دو نوع مرورگر وجود داشت. یکی نسخه اصلی توسعه بود ، که پیچیده بود اما فقط در دستگاههای NeXT موجود بود. مورد دیگر مرورگر “حالت خط” بود که به راحتی قابل نصب و اجرا بر روی هر پلتفرمی بود اما از نظر قدرت و کاربر پسند بودن محدود بود. واضح بود که تیم کوچک CERN نمیتوانست تمام کارهای مورد نیاز برای توسعه بیشتر سیستم را انجام دهد ، بنابراین برنرز لی از طریق اینترنت درخواست کرد سایر توسعه دهندگان به آن بپیوندند. چندین نفر مرورگرها را ، بیشتر برای سیستم X-Window نوشتند. در این میان MIDAS توسط تونی جانسون از SLAC ، Viola توسط Pei Wei از ناشر فنی O’Reilly Books و Erwise توسط دانشجویان فنلاندی از دانشگاه فناوری هلسینکی قابل توجه بودند.
در اوایل سال۱۹۹۳، مرکز ملی برنامههای کاربردی ابر رایانهNCSA در دانشگاه ایلینوی اولین نسخه از مرورگر Mosaic خود را منتشر کرد. این نرمافزار در سیستم X Window که در جامعه تحقیقاتی محبوب است اجرا میشد . اندکی بعد NCSA نسخههایی را نیز برای محیطهای رایانه شخصی و مکینتاش منتشر کرد. وجود مرورگرهای کاربرپسند قابل اعتماد در این رایانههای محبوب تأثیر مستقیمی بر گسترش WWW داشت. کمیسیون اروپا اولین پروژه وب خود WISE را در پایان همان سال تصویب کرد و CERN یکی از شرکای آن بود. در ۳۰ آوریل ۱۹۹۳ ، سرن کد منبع WorldWideWeb را بدون حق امتیاز در دسترس قرار داد و این نرم افزار را رایگان کرد. در اواخر سال ۱۹۹۳بیش از ۵۰۰ سرور وب شناخته شده وجود داشت وWWW یک درصد ترافیک اینترنت را به خود اختصاص داد که در آن روزها بسیار زیاد بود. سال ۱۹۹۴ سال وب بود. اولین کنفرانس بین المللی شبکه جهانی وب که توسط روبرت کیلیائو آغاز شد ، در ماه می در CERN برگزار شد. ۳۸۰کاربر و توسعه دهنده در آن شرکت کردند و به عنوان Woodstock of the Web شناخته شد.
درسال ۱۹۹۴ ، داستانهای مربوط به وب در رسانهها پخش شد. دومین کنفرانس با حضور ۱۳۰۰ نفر در ماه اکتبر در ایالات متحده برگزار شد که توسط NCSA وکمیته بین المللیWWW تازه تاسیس IW3C2 سازماندهی شد. در پایان سال ۱۹۹۴ ، وب دارای ۱۰۰۰۰سرور ، ۲۰۰۰ سرور تجاری و ۱۰ میلیون کاربر بود. این فناوری به طور مداوم برای تأمین نیازهای جدید گسترش می یابد. امنیت و ابزارهای تجارت الکترونیکی مهمترین ویژگی هایی بودند که به زودی اضافه میشوند.
استانداردهای آشکار
نکته اساسی این بود که وب باید به عنوان یک استاندارد باز برای استفاده همه باقی بماند و هیچ کس نباید آن را در یک سیستم اختصاصی قفل کند. در همین راستا ، سرن پیشنهادی را به کمیسیون اتحادیه اروپا تحت برنامه ESPRIT ارائه کرد:WebCoreهدف این پروژه تشکیل یک کنسرسیوم بین المللی با همکاری موسسه فناوری ماساچوست ایالات متحده (MIT) بود. در سال ۱۹۹۴ ، برنرز لی سرن را ترک کرد تا به MIT بپیوندد و کنسرسیوم بین المللی شبکه جهانی وب W3C را تأسیس کرد. در همین حال ، با تأیید پروژهCERN،HLC تصمیم گرفت یک شریک اروپایی جدید برای W3C مورد نیاز است.
کمیسیون اروپا به موسسه ملی تحقیقات علوم کامپیوتر و کنترل فرانسه INRIA مراجعه کرد تا نقش CERN را بر عهده بگیرد. در آوریل ۱۹۹۵ ، INRIA اولین میزبان اروپایی W3C شد
و پس از آن دانشگاه Keio ژاپن (پردیس Shonan Fujisawa) در آسیا در ۱۹۹۶ قرار گرفت. در سال ۲۰۰۳ ، ERCIM (کنسرسیوم تحقیقات اروپایی در انفورماتیک و ریاضیات) نقش میزبان اروپایی W3C را بر عهده گرفت. INRIA در سال ۲۰۱۳ ، W3C دانشگاه بیهانگ را به عنوان چهارمین میزبان اعلام کرد. در سپتامبر ۲۰۱۸، بیش از ۴۰۰ سازمان از سراسر جهان وجود داشت.
منابع
https://home.cern/science/computing/birth-web/short-history-web
https://www.poonehmedia.com/1268-history-of-online-shopping-in-iran
https://www.visualcapitalist.com/history-of-online-shopping/